BLOAT HASTALIĞI

Çoğunlukla etçil (carnivor/etobur) balıklarda ve Güney Amerika Chiclid’lerinde sıklıkla görülen bir diğer hastalık da BLOAT Hastalığıdır.

Bloat, Temelinde Dropsy ile benzerlikler gösteren, yine gövdede şişkinlik, yem kabul etmeme gibi belirtiler gösteren ve maalesef yine çoğunlukla ölümler sonuçlanan bir hastalıktır.

Bloat Neden Olur?

Bloat oluşumunda söz konusu tek bir neden olmayıp, pek çok etmenin birleşmesi ile gelişir.
Bakteriyel-Viral iç organ hastalıkları (böbrek, karaciğer)
Endo parazit-mantar enfeksiyonları
İç organ kanserleri
Suyun kimyasal ortamının bozulması
Suda nitrit yükselmesi
Suda yem-atık maddelerin birikmesi
Uyum-uyuşmazlık stresi

Daha önce pek çok yazımızda konusu geçen “stres” bu hastalığın oluşumunda da ön plana çıkıyor.

Aslında, bu hastalığa neden olduğunu gördüğümüz protozoa adı verilen, bakteriden biraz daha gelişmiş parazit olarak tanımlayabileceğimiz tek hücreli canlılar işin içinde olsa da, balığın sindirim sisteminde sürekli mevcut olan bu canlıların hastalık yapacak aşamaya gelmesi, balığın;

• Su değerlerine,
• Akvaryum şartlarına,
• Sunulan yemlere,

adapte olamamaları sonucu, strese girmeleri ve yine bağırsaktaki protozoaların fırsat bulup aşırı miktarda artması sonucu bloat görülür. Balık, yem kabul etmez, parazitler nedeniyle bağırsaklarda hızlı bir gaz çıkışı olur ama bu gaz ve dışkı dışarı atılamaz.

Bloat Belirtileri Nelerdir?

• İştahsızlık,
• Saklanma içgüdüsü
• Hareketsiz kalma
• İlerleyen aşamalarda gövdede ciddi bir şişkinlik ve gözlerin dışarı doğru fırlaması
• Anüste görülen uzun, beyaz sümüğümsü dışkı görüntüsü

Bloat Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Balıkta bloat ortaya çıktığında,

*Nadiren kendiliğinden iyileşme olur.
*Yem almaya devam balıklarda yem miktarı azaltılır.
*Yem değişikliği yapılmaz.
*Pelet-kuru-pul yemler akvaryum suyunda ıslatılıp verilir.
*Vitamin C takviyesi yapılır.
*Antibiyotikli yemler ıslatılıp verilir.

Bağırsakta sürekli bulunan, ama normal şartlarda bir denge içersinde yaşayan bakteri ve protozoalar (tümüne birden “bağırsak florası” adı verilir) şartların değişmesiyle birbirlerine üstünlük sağlarlar ve sayıca denge bozulur. Bu bağırsak florası dengesini tekrar sağlamak için anti-bakteriyel ve anti-protozoal bir ilaç kullanmak gerekir. 

Normalde, insanlar için kullanılan ve ağız yoluyla alındıktan sonra karaciğerde işlenip, aktif bileşenleri kana karışarak etki eden ilaçların akvaryum suyuna karıştırılarak balıklara etki etmesini beklemek biraz hayalcilik olarak görülebilir. Ancak, hasta balığa hiç bir müdahelede bulunmadan ölümünü beklemek daha da zordur. Bu yüzden miligram-nanogram bazında da olsa, balığa bir şekilde antibiyotik vermeye çalışacağız. 

Hastalığın erken döneminde balık henüz yem yiyor, hatta ağzına alıp geri tükürüyorsa bile, bu şekilde az da olsa balığın sistemine antibiyotik ulaştırmak mümkün olabilir. Küçük canlılarda, çok az miktarlarda bile etken maddenin etkili olabileceği düşüncesinden ayrılmamalıyız.

Halen az da olsa yem kabul eden balığa antibiyotikli akvaryum suyunda bekletilmiş, hem yumuşatılmış, hem de antibiyotik emdirilmiş yem vermeye devam edin. Bunun için hem anaerob (oksijensiz ortamda yaşayan) bakterilere hem de protozoalara karşı etkili Metronidazol (Dropsy Hastalığında bahsetmiştik) ilk ve kolay tercihimiz olacak.

Yine 50 litreye 1 tablet olacak şekilde akvaryum suyu içinde eritilmiş Metronidazol içeren su karışımı kullanın. Yemi yaklaşık 10 dakika bu çözeltide beklettikten sonra balığa sunun. 

Her hastalık tedavisinde olduğu gibi, tedaviyi karantina akvaryumunda yapın. Kum içermeyen, su değişimlerine kolaylık sağlayacak şekilde hazırlanmış karantina akvaryumunuzda Metronidazol ile hazırlanmış su değişimleri yapın. Tedavi devam ettiği sürece günlük %40-50 icvarı su değişimine devam edin. Sudaki mevcut Metronidazol balığın bir şekilde yutacağı aşikardır. Bu da bize yeterli olacaktır. Düzelme görüldüğü durumda, yine tedaviye su değişim miktarını (metronidazol içermeyen su ile) azaltarak sürdürün. Tedaviyi düzelme gözlemleseniz bile minimum 7 gün sürdürün.

Metronidazol haricinde Furan ve Clout da bu hastalığın tedavisinde kullanılabilir. Furan bakterilere, Clout ise parazitlere karşı etkilidir. Bahsettiğimiz protozoalar bakteri-parazit arasında konumlandırılabilecek canlılar olduğu için bu iki preperattan tedavi beklentimiz doğaldır.

Bunların yanı sıra yine güvenilir bir marka olan Sera’nın Baktopur çözelti ve Baktopur Direct adlı ilacı da kutusunda tarif edilen ölçülerde karantina akvaryumuna uygulanarak kullanılabilir. 

Bloat dahil her hastalık için “önlemenin, tedavi etmekten hem daha kolay ve ucuz olduğunu” unutmayın.

Etçil balıklarınızın menülerine mutlaka bitkisel ağırlıklı yemleri dahil ederek, sindirim sistemlerinin rahatlamasını sağlayın. Pek çok etçil tür, spirulina yosunu, haşlanmış ıspanak ve bezelye gibi bitkisel yemleri memnuniyetle kabul ederler.