AKVARYUM HAFTALIK BAKIMI

Akvaryum tutkusunun en keyifli bölümlerinden birisi de haftalık bakım faaliyetleridir. Keyifli olduğu kadar bazen yorucu da olabilen akvaryum haftalık bakımlarını aksatmamak, sağlıklı akvaryumun en önemli kurallarından birisidir.

AKVARYUM HAFTALIK BAKIMI NELERİ KAPSAR?

HAFTALIK BAKIM ve SU DEĞİŞİMLERİ

Akvaryumlarda Azot Döngüsü adlı yazımızda da bahsettiğimiz gibi amonyak, nitrit ve nitrat gibi azotlu bileşikler her zaman bizi rahatsız edecek. Akvaryumdaki azot döngüsü istediğimiz gibi gittiği sürece amonyak ve nitrit ile karşılaşmayacağız. Zaten bu bileşikler akvaryum canlılarımız için son derece zehirli bileşiklerdir ve maalesef toplu ölümlere yol açabilirler.

Biz daha çok Amonyak→Nitrit→Nitrat döngüsü ile ortaya çıkan ve nispeten daha az zararlı nitrat ile haşır neşir olacağız.

Normal şartlarda nitratın da yine bazı bakteriler aracılığı ile serbest azota (N₂) dönüşerek atmosfere geri dönmesini beklemeliyiz. Ama bu işlevi yerine getirecek bakteriler oksijensiz ortamda yaşayan (anaerob) bakterilerdir ve bizim akvaryum ortamımızda istenilen düzeyde bulunup bu görevi yerine getirmeleri çok zordur.

Bu yüzden, nitratı haftalık su değişimleri ile akvaryumdan uzaklaştıracağız.

Buradaki “Haftalık” kelimesi çok da bağlayıcı değildir. Eğer uygun bir hacimde uygun miktarda balık besliyorsak, yemlemeye gereken hassasiyeti gösterip artık yem kalmasına yol açmıyorsak, ölü canlıları ortamdan çabucak uzaklaştırıyorsak (günlük-bakım-kontrollerle) akvaryumdaki nitrat miktarı, bir haftalık süreçte balıklara zarar verecek boyuta ulaşmayacaktır.

Yine de özellikle yavru veya genç akvaryumlarında sağlıklı ve hızlı bir büyümeyi hedefleyen bir çok akvarist, haftada birkaç defa su değişimi yapıyorlar. 

AKVARYUMDA NİTRAT YÜKSEK Mİ?

*Camlarınızda veya dekorasyonlarınızda alg/yosun oluşumu hızlı mı?

*Balıklarınız sık sık dekorasyonlara sürtünerek kaşınma gereği hissediyorlar mı?

*Dipte aşırı yemlemeye bağlı oraya buraya yüzen artık yem veya bol miktarda dışkı gözlemliyor musunuz?

Bu soruların bir veya birkaçına “evet” cevabı veriyorsanız, nitratı kontrol altına alamamışsınız demektir.

Önlem olarak;

*Akvarymunuzu (alg-yosun gelişimini hızlandıracağından) direkt güneş ışığı alacak bir yere konumlandırmayın. 

*Su değişimlerinizi en azından bir süreliğine haftada 2 veya 3’e çıkartın.

*Yemleme miktarını azaltıp, sıklığını arttırın. Korkmayın, balıklarınız aç kalmayacaklardır.

*Beslediğiniz türler ile uyumlu ise akvaryum bitkileri bulundurmayı tercih edin (nitrat, bitkiler için faydalı bir besin maddesidir, en azından bir miktar nitratı besin olarak kullanacaklardır. Böylelikle yosunlar ile rekabet edip, yosun oluşumunu da azaltacaklardır.

Sonuç olarak, asıl hedefimiz mevcut nitratı nasıl azaltacağımızı düşünmek yerine, nitrat oluşumunu en aza indirgemek olmalıdır.

Haftalık Bakımlarda Su Değişim Miktarı Ne olmalıdır?

Hiçbir zaman değiştireceğiniz su miktarı akvaryum hacminin 1/3’ünü geçmesin. Balıklarınızın alıştığı su değerlerinin hızlı değişimi onları strese hatta ozmotik şoka bile sokacaktır.

Haftada %25-30 civarı bir su değişimi yeterli olacaktır.

Lütfen Dikkat…!

Haftalık bakımlarda yapacağınız su değişimlerinde mutlaka en az 1 gün dinlendirilmiş su kullanın.

Dinlendirme kabınız (ve diğer tüm akvaryum aparatlarınız) sadece bu işte kullandığınız bir kap olsun, içine kazara deterjan vb maddelerin karışma riski olmayan, güneş görmeyen bir alanda ağzı açık kalacak şekilde su dinlendirin. amacımız suda bulunması muhtemel klorun uzaklaşmasını sağlamaktır. Dilerseniz bir hava motoru ile dipten hava verip hareketlilik sağlayabilirsiniz. Yine dilerseniz, dinlenmeye bıraktığınız suya, su hazırlayıcı ilave edebilirsiniz.

Su Değişimini Nasıl Yapmalıyız?

Akvaryum camlarının iç yüzeylerinde sizi rahatsız eden alg vb oluşumlar varsa önce bunları camı içten temizleyerek giderin. Ellerimizi-kollarımızı ve yabancı maddeleri akvaryuma en az seviyede sokmak amacıyla, camları içeriden temizleyen mıknatıslı ve gayet kullanışlı aparatlar mevcut. (Şekil-1) Bunları güvenle kullanabilirsiniz. Ya da yine bu amaçla üretilmiş uzatma saplı sünger bir temizleyici de tercih edebilirsiniz. (Şekil-2)

Cam yüzeylerinin temizliğinin ardından basit bir bahçe hortumu (temiz olmalı, sadece bu amaçla kullanılmalı) veya yine hazır satılan akvaryum sifonu (aşağıdaki şekilde) ile yere koyduğumuz yeterli hacimdeki kaba suyun sifon özelliğinden faydalanarak su çekimine başlayalım. Hortumun akvaryum içindeki ucu, dışındaki ucundan daha yukarı bir seviyede olduğu sürece su akmaya devam edecektir. İçerideki ucu kumları çekmeyecek ve dibi çok karıştırmayacak bir şekilde yavaşça gezdirerek su çekimine devam edelim. Bu sırada akvaryum dibindeki tortuların ve atıklarında kolaylıkla sifonla uzaklaştığını görebilirsiniz.

Yeterli miktarda (yaklaşık %20-30) suyu çektikten sonra, akvaryum içindeki hortum ucunu sudan çıkarttığımızda sifon da sona erecektir.

Artık, daha önce dinlendirdiğimiz taze suyu (mutlaka akvaryumdaki su sıcaklığına yakın bir sıcaklıkta olmalı) yavaşça (balıkları strese sokmayacak, dekorasyona, bitkilere zarar vermeyecek şekilde) akvaryuma aktarabiliriz. 

Su değişimlerinden sonra akvaryum ışığını kapatarak geçireceğimiz 20-30 dakikalık bir süre, balıkların da yaşadıkları stresten kurtulmaları için iyi bir zaman dilimi olacaktır.

NOT: Haftalık bakım ve su değişimleri sırasında akvaryumdan çıkan suyu varsa evde veya bahçede bakmakta olduğunuz bitkilere verebilirsiniz. Bizim için nitratlı, bitkiler için gübreli bir su ile sulanmış olacaklar.

Akvaryum Haftalık Bakımı, mümkün olduğunca ihmal edilmemeli veya ertelenmemelidir. Azot döngüsünün bozulması, akvaryum canlıları üzerinde çok olumsuz etkilere yol açabilecek kapasitede olan bir tehlikedir.